چربی ها به عنوان دومین منبع تامین کننده انرژی پس از هیدروکربنها از اهمیت ویژه ای برخوردارند.

روغن ها و چربی ها نقش مهمی در تغذیه ی ما دارند . اگر چه مصرف زیاد آنها خطر اضافه وزن  و بیماری های قلبی و عروقی و بعضی از انواع سرطان ها را افزایش می دهد، ولی وجود مقدار کافی از روغن و چربی در رژیم غذایی برای سلامت بدن ضروری است.

انواع روغن خوراکی

۱-روغنهای جامد(جامد حیوانی- جامد گیاهی)                      2- روغن های گیاهی مایع

روغنهای حیوانی و گیاهی از ترکیباتی به نام اسیدهای چرب تشکیل شده اند  اما تفاوت آنها ناشی از نوع اسیدهای چرب آنهاست .  در ساختمان شیمیایی روغنهای حیوانی اسیدهای چرب اشباع به کار رفته است که این نوع اسیدهای چرب، جامدند و قابلیت هضم و جذب کمتری دارند و باعث افزایش کلسترول بد  خون می شوند . به علاوه اینکه روغنهای حیوانی خود دارای مقداری کلسترول هم  می باشد.

روغن های نباتی جامد ابتدا به صورت مایع هستند و در کارخانه های تولید روغن برای بالا بردن مقاومت، آنها را هیدروژنه یا جامد می کنند . در این فرایند اسیدهای چرب روغن، اشباع شده و به همین دلیل به این روغن ها اشباع شده می گویند. روغن های جامد مدت بیشتری قابل نگهداری هستند، حرارت را بهتر تحمل می کنند و علاوه بر این به نور حساس نیستند، ولی به دلیل داشتن اسیدهای چرب اشباع برای سلامت بدن زیان آورند. چربی های اشباع در ایجاد بیماری های قلبی-عروقی،  سکته قلبی و افزایش چربی های خون نقش زیادی دارند. علاوه بر این، جریان هیدروژنه کردن اسیدهای چرب ترانس هم که ضرر مضاعفی برای سلامت دارد، در این روغن ها بوجود می آید. اسیدهای چرب ترانس در ایجاد  سرطان  نقش دارند.

روغنهای گیاهی فاقد کلسترول اند و در ساختار شیمیایی آنها هم اسیدهای چرب غیر اشباع به کار رفته که این نوع اسیدهای چرب در دمای معمولی مایع اند و راحتتر جذب بدن می شوند و باعث کاهش کلسترول می شوند .

 

روغن کانولا

روغنی است که با برخورداری از مقادیر قابل توجهی اسیدهای چرب غیر اشباع، باعث کاهش کلسترول خون می‌‌شود، بلکه می‌تواند در کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی- عروقی نیز موثر باشد.

روغن کانولا

روغن زیتون

باعث شادابی و طراوت پوست، سلامتی قلب و عروق می شود. این روغن، عملکرد محافظتی برای معده داشته و این ارگان را از زخم و التهاب مصون نگه می‌دارد. در روغن زیتون نوعی آنتی‌اکسیدان وجود دارد که گلبول‌‌های قرمز خون را از صدمه محافظت می‌‌کند. مواد غذایی حاوی روغن زیتون، باید با حرارت ملایم و آرام پخته شوند.

روغن زیتون

 

روغن آفتابگردان

این روغن برای سرخ کردن و پخت و پز مواد غذایی، کاربرد گسترده‌ای دارد و حاوی ۵ تا ۱۶ درصد اسیدهای چرب اشباع شده است. اما متاسفانه مصرف زیاد از حدش، نیازبدن به ویتامین E را بالا می‌برد، بنابراین نباید تنها روغن مصرفی خانواده‌ها باشد.

sunflower oil, seed and sunflower on the background of wooden boards

روغن سویا

مصرف غذاهای حاوی سویا و فرآورده‌هایش، موجب پیشگیری از بیماری‌های قلب و عروق، سرطان‌ها می‌شود. این روغن برای سرخ کردن مواد غذایی مناسب نیست، و از آن برای دم کردن برنج ، پختن موادغذایی با حرارت پایین و برای سالاد مصرف کنید.

روغن سویا

 

روغن کنجد

روغن کنجد حاوی آنتی اکسیدان‌های طبیعی است که باعث از بین رفتن سرطان‌های خفته در بدن شده و موجب جلوگیری از سرطان‌های دستگاه گوارش، پروستات و سینه می‌شود. این روغن همچنین به دلیل دارا بودن ویتامین E موجب شفافیت و لطافت پوست می‌گردد. نوع لیگنان و آنتی اکسیدان‌های طبیعی موجود در این روغن باعث بروز مقاومت بسیار بالا در برابر اکسیداسیون و خواص فیزیولوژیکی ارزشمند روغن کنجد شده است.

روغن کنجد

 

اما چرا عنوان می شود روغن های موجود در بازار مناسب نیست؟

 برای کاهش هزینه های تولید و در نتیجه کاهش قیمت محصول، از روش هایی استفاده می شود که سلامت انسان را به خطر می اندازد.

  • استفاده از محصولات تراریخته

محصولات تراریخته

محصولات تراریخته یا تغییر ژن یافته، محصولاتی هستند که کارشناسان با دستکاری که روی ژنتیک آن انجام می‌دهند، یک خصوصیت ویژه را در محصول ایجاد یا یک خصوصیت را حذف می‌کنندکه این تغییر هرگز در طبیعت رخ نمی دهد؛ به عنوان مثال پروتئین هایی داخل محصول ایجاد می کنند که خاصیت آفت کشی دارد.

کمیته مشترک سازمان جهانی بهداشت و فائو بر مبنای اظهار نظر انجمن بین‌المللی تحقیقات سرطان‌ به این نتیجه رسیده‌اند که علف‌کش‌ غالب در محصولات تراریخته (گلایفوسیت) سرطان‌زاست.

استفاده از این محصولات قیمت اولیه محصول را کاهش داده و درصد روغن به دست آمده افزایش می یابد.

     25کشور اروپایی کشت و واردات محصولات تراریخته را ممنوع اعلام کردند.

ده محصول تراریخته

 

  • استفاده از روغن های بی کیفیت وارداتی

۹۶% روغن های مصرفی ما، به صورت تصفیه نشده از کشورهای آسیای جنوبی ، آمریکای جنوبی و آفریقایی وارد می شود. برای استحصال این روغن ها از مواد شیمیایی استفاده می شود . با این اقدام درصد بالاتری روغن از دانه ی روغنی به دست می آید. در نتیجه محصول با قیمت بسیار پایین عرضه می گردد.

  • استفاده از روغن پالم

روغن پالم روغنی از مغز میوه ی نخل است. بزرگترین عرضه کننده ی این روغن کشور مالزی است که به عنوان روغنی بدن کلسترول در اکثر کشورهای آفرقایی مورد استفاده قرار می گیرد.

روغن پالم در بین روغن های گیاهی در رده ی آخر قرار دارد و به دلیل داشتن میزان بالای چربی های اشباع شده برای مصرف بعد از تمام روغن های گیاهی دیگر توصیه می شود. بخش قابل توجهی از واردات روغن پالم جهان جهت مصارف غیر خوراکی از قبیل بهداشتی و آرایشی صورت می گیرد.

محققان مصرف روغن پالم را دلیلی برای ایجاد و افزایش بیماری های قلبی دانسته اند.

روغن پالم باقیمت بسیار پایین اغلب از کشور مالزی وارد کشور می شود.